یکی از اصلیترین، دغدغههای تمام کسانی که پروتز سینه دارند یا میخواهند عمل پروتز سینه انجام دهند، ترس و واهمه از ترکیدن پروتز سینه است. پروتز سینه یک روش بسیار محبوب برای افزایش حجم سینه و بهبود تغییرات ناشی از جراحیها یا کاهش وزن است. پروتزها از مواد مختلفی مانند سیلیکون یا آب نمک (سالین) ساخته شوند و در صورت جراحی صحیح و مراقبت مناسب، معمولا عمر طولانی دارند. با این حال، یکی از نگرانیهای شایع در میان افرادی که پروتز سینه دارند، ترکیدن پروتز است.
در این مقاله میخواهیم علل ترکیدن پروتز، نشانههایی که باید مراقبشان باشید، روشهای تشخیص و درمانهای ممکن را بررسی کنیم، تا با آگاهی بیشتر بتوانید از بروز این مشکل پیشگیری کرده یا در صورت وقوع آن، به موقع اقدام کنید.
ترکیدن پروتز سینه واقعا اتفاق میافتد؟
ترکیدن پروتز سینه زمانی رخ میدهد که پوشش سیلیکونی یا سالینی پروتز دچار پارگی میشود. این اتفاق ممکن است هیچ علامت ظاهری نداشته باشد یا به مرور باعث تغییر شکل و حجم سینهها شود. دلایل مختلفی مثل ضربه، کهنگی پروتز، فشارهای زیاد یا حتی مشکلات در تولید پروتز میتوانند باعث این اتفاق شوند.
البته لازم به ذکر است که از آنجایی که پروتزها برای مدت طولانی طراحی شدهاند، این اتفاق بسیار نادر بوده و معمولا با استفاده از پروتزهای باکیفیت و انتخاب جراح متخصص و باسابقه، احتمال وقوع این عارضه به حداقل میرسد. پس اگرچه امکان ترکیدن پروتز سینه وجود دارد، اما با مراقبت درست و انتخاب پروتزهای باکیفیت میتوان از وقوع این مشکل جلوگیری کرد.
عوامل موثر و دخیل بر ترکیدن پروتز سینه
ترکیدن پروتز سینه ممکن است، به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد که در اینجا میخواهیم به برخی از مهمترینها اشاره کنیم:
1. آسیب فیزیکی و یا ضربه
ضربه مستقیم به سینهها، مثل تصادف، سقوط ، یا برخورد با چیزی سخت، ممکن است منجر به ترکیدن پروتز شود. به علاوه فعالیتهای ورزشی پرتحرک هم فشار زیادی به سینه وارد میکنند و باعث آسیب به پروتز میشوند.
2. کهنگی و فرسودگی پروتز
پروتزها عمر مشخصی دارند (حدود 10 تا 15 سال) و امکان ایجاد تغییرات به مرور زمان در آنها وجود دارد. به همین دلیل بسیاری از پزشکان توصیه میکنند بعد از گذشت این مدت پروتز سینه را تعویض کنید.
3. فشار زیاد یا شرایط نادرست
اگر پروتز تحت فشار زیاد یا شرایط غیرطبیعی قرار گیرد، مثل فشارهایی که در ماموگرافی یا فعالیتهای سنگین به سینه وارد میشه، احتمال ترکیدن پروتز سینه افزایش مییابد.
4. مشکلات تولیدی یا نقصهای ساختاری
در بعضی موارد، پروتزها به دلیل مشکلات در فرآیند تولید یا کیفیت پایین مواد، دچار آسیب میشوند.
5. انتخاب جراح غیر متخصص
اگر در انتخاب جراح خود و اطمینان از مهارت و تجربهی وی، دقت لازم را نداشته باشید، ممکن است با عارضه نتیجه نامطلوب حاصل از پروتز سینه مواجه شوید.
6. آسیب به بافت اطراف پروتز
گاهی اوقات، آسیب به بافت اطراف پروتز یا ایجاد التهاب میتواند باعث فشرده شدن پروتز و در نهایت ترکیدگی آن شود. مشابه زمانی که بافت اطراف پروتز سفت میشود (که به آن کپسول فشرده نیز میگویند)، ممکن است این سفتی، فشار زیادی به پروتز وارد کرده و باعث ترکیدگی پروتز سینه شود.
7. انتخاب پروتز نامناسب
اگر پروتز از مواد با کیفیت پایین ساخته شده یا استانداردهای لازم را نداشته باشد، احتمال پارگی آن بیشتر میشود. انتخاب پروتزهای معتبر و باکیفیت، ریسک این عارضه را به حداقل میرساند.
8. تغییرات جسمانی یا هورمونی
تغییرات در بدن مثل بارداری، کاهش وزن شدید یا تغییرات هورمونی ممکن است فشار اضافی به سینهها وارد کنند و باعث آسیب به پروتز شوند.
9. نداشتن مراقبتهای بعد از جراحی
رعایت مراقبتهای بعد از جراحی، از مهمترین عواملی است که میتوان حفظ شکل و عدم پارگی پروتز را تضمین کند. اگر تا زمان بهبود کامل، دستورالعملهایی مراقبتی را رعایت نکنید احتمال ترکیدن پروتز سینه بیشتر میشود.
چه مدت بعد از جراحی پروتز احتمال ترکیدن پروتز وجود دارد؟
پس از جراحی پروتز سینه، احتمال ترکیدن پروتز به طور کلی کم است، اما این خطر میتواند تحت شرایط خاصی افزایش یابد.
- دوره اولیه (تا 6 ماه بعد از جراحی):
در ماههای اول بعد از جراحی، پروتز هنوز به طور کامل در جای خود تثبیت نشده و بافت اطراف آن در حال ترمیم است. این دوره زمانی به دلیل تغییرات فیزیکی و فشارهایی که به طور غیرعمدی ممکن است به پروتز وارد شود، بیشتر حساس است. اما در این مدت، اگر جراحی به درستی انجام شده باشد و مراقبتهای لازم رعایت شوند، احتمال ترکیدن پروتز به طور کلی پایین است.
- بعد از 1 تا 2 سال:
در این زمان، پروتز بیشتر تثبیت شده است، اما هنوز ممکن است تحت فشارهای زیاد، ضربه یا فعالیتهای سنگین دچار آسیب شود. این زمان، اگرچه احتمال ترکیدن پروتز کاهش مییابد، اما باز هم باید مراقب بود.
- پس از 10 تا 15 سال:
با گذشت این مدت، احتمال ترکیدن پروتز افزایش مییابد، به خصوص اگر پروتز از نوع سیلیکونی باشد. پروتزها به طور معمول 10 تا 15 سال عمر دارند و پس از این مدت ممکن است دچار فرسودگی شوند. این فرسودگی میتواند باعث آسیب به پوشش پروتز و در نتیجه پارگی آن شود.
از کجا بفهمیم پروتز سینه ترکیده؟
ترکیدن پروتز سینه ممکن است همراه با علائم ظاهری یا بدون آن باشد. در پروتزهای سالینی یا (آبنمک) اگر پروتز دچار پارگی شود، مایع داخل آن تخلیه و حجم سینه به مرور زمان کاهش مییابد. در پروتزهای سیلیکونی پارگی ممکن است هیچ نشانه ظاهری واضحی نداشته باشد اما بافت سینه سفتتر شده و دچار درد و ناهنجاری شود.
بنابراین بهترین اقدام در صورت شک به پارگی پروتز، ماموگرافی است. این آزمایش میتواند به شناسایی تغییرات یا آسیبهای احتمالی کمک کند. همچنین برای تشخیص دقیقتر پارگی پروتز سیلیکونی، MRI بهترین گزینه است. این آزمایش میتواند به وضوح پارگیهای خاموش در پروتزهای سیلیکونی را شناسایی کند.
خطرات ترکیدن پروتز سینه
ترکیدن پروتز سینه با این که به ندرت اتفاق میافتد اما خطرات زیادی دارد که در زیر به چند مورد اشاره میکنیم:
- نیاز به جراحی مجدد
- امکان آسیب دیدن بافتهای اطراف
- ناهنجاری و تغییر شکل ظاهری سینه
- سفت شدن بافت سینه و احساس درد
- التهاب و عفونت
- تاثیر روانی مخرب بر فرد بیمار
اگر پروتز سینه ترکید چه اقداماتی انجام دهیم؟
در صورت ترکیدن پروتز سینه، باید بلافاصله به بهترین جراح پروتز سینه اطلاع دهید. پزشک شما ممکن است آزمایشهایی مثل ماموگرافی یا MRI برای تشخیص دقیق انجام دهد. این آزمایشها میتوانند به شما کمک کنند تا بفهمید که آیا پروتز ترکیده یا مشکل دیگری وجود دارد. تشخیص سریع و درمان مناسب میتواند به جلوگیری از مشکلات بیشتر کمک کند و سلامت شما را تضمین کند.
راهکارهای پیشگیری از ترکیدن پروتز سینه
پیشگیری از ترکیدن پروتز سینه، از مهمترین مراحل مراقبت بعد از جراحی پروتز است. علاوه بر انتخاب پروتز با کیفیت و انجام جراحی توسط پزشک متخصص و باسابقه، باید در طول دوره بهبودی پس از پروتز نیز، از آسیب و فشار زیاد به پروتز خودداری کنید چراکه پروتزها به شدت حساس به ضربات و فشارهای ناگهانی هستند. کنترل مداوم و پیگیری مراجعات پزشکی نیز از جمله راهکارهای پیشگیرانه است که باعث تشخیص ناهنجاری در مراحل ابتدایی و آغاز فوری اقدامات درمانی برای به حداقل رساندن خطرات و عوارض احتمالی، میگردد.